Piyano çalmaya karar verdiniz, hatta eğitime başladınız. Sanırım başlangıç için en heyecan verici süreç piyano arayışı. Öncelikle akustik ve dijital piyano arasında bir seçim yapmanız gerekecek. Eğer bir apartman dairesinde yaşıyorsanız dijital piyano sizin için daha konforlu olabilir. Ancak piyasadaki farklı marka, model ve özelliklere sahip sayısız dijital piyano yüzünden biraz kafanız karışabilir. Karar verirken temel kriterleri bilmek önemli. Bu yazıda özellikle bu temel kriterlerden bahsederek kendinize en uygun piyanoyu seçmenize yardımcı olmaya çalıştım.
Dijital Piyano Nedir ve Neden Tercih Edilir?
Dijital piyanolar, akustik piyanolara göre daha hafif, taşınabilir, ses seviyesi kontrol edilebilir ve uzun yıllar bakım gerektirmeyen alternatiflerdir. Fiyatları akustik piyanolara göre daha uygundur. Özellikle evde pratik yapmak isteyen, bütçesi sınırlı olan ya da apartmanda yaşayanlar için uygun bir seçenek olabilir.
Akustik piyano kadar zengin bir ton ve his sunamasa da, iyi bir dijital piyano başlangıç seviyesinde yeterli tatmini sağlayabilir. Üstelik kulaklıkla çalabilme imkânı olduğu için çevreyi rahatsız etmeden günün her saati çalışabilirsiniz.
Yeni Başlayanlar İçin Dikkat Edilmesi Gereken 7 Temel Özellik
Tuş Sayısı
Tam boy bir piyanonun beyaz+siyah tuş sayısı 88’dir. Yeni başlasanız bile tuşlarının sayısı tam olan piyanoları tercih etmenizi öneririm. Ancak daha az tuşlu (61 veya 76 tuş) modellerle de başlayıp seviye ilerledikçe yetmediği noktada tam tuşlu piyanoya geçebilirsiniz.
Tuş Ağırlığı (Weighted Keys)
Dijital piyanoda tuş ağırlığı, tuşların bastığınızda verdiği dirençtir. Gerçek akustik piyanodaki çekiç mekanizmasını taklit eder. Tuşlar hafif olduğunda size org/klavye çalıyormuşsunuz hissi verir. Tam tuş ağırlığı olan bir dijital piyano ise akustiğe daha yakın deneyim sağlar.
Tuşların “ağırlıklı” (weighted) veya “yarı-ağırlıklı” (semi-weighted) olması pozisyon ve parmak kaslarının doğru gelişimi için çok önemlidir.
Graded Hammer Action (Kademeli Çekiç Mekanizması)
Akustik piyanolarda bas seslerde tuşlar daha ağır, tiz seslerde daha hafiftir. Kademeli çekiç mekanizması, kalın notalarda daha ağır, ince notalarda daha hafif tuş hissi vererek akustik piyanoyu taklit eder. Böylece çalıcı için daha gerçekçi bir deneyim sunar.
Yalnız şunu da eklemek isterim; başlangıç için tuş ağırlığı ya da birazdan bahsedeceğim tuş hassasiyeti kadar vazgeçilmez bir özellik değil.
Tuş Hassasiyeti (Touch Sensitivity)
Tuş hassasiyeti olan dijital piyanolarda tuşa hafif bastığınızda hafif ses çıkar, kuvvetli bastığınızda kuvvetli… Bu özellik olmadan piyanoda p (piano), f (forte), crescendo, diminuendo gibi nüansları uygulayamazsınız. Tuş hassasiyeti olmayan bir dijital piyano, gelişiminizi yavaşlatabilir.
Pedallar
Gerçek bir piyano deneyimi için sustain (uzatma) pedalına ihtiyaç vardır. Mobilya tipi dijital piyanoların 3 ya da 2 pedalı mutlaka olur. Bunlardan en sağdaki en çok kullanılan uzatma pedalıdır. Ancak bazı uygun fiyatlı modellerde pedal desteği olmayabilir. Böyle bir durumda piyanonuzla uyumlu bir sustain pedal satın alabilirsiniz.
Polifoni Sayısı
Polifoni, dijital bir piyanoda aynı anda çalınabilen maksimum nota sayısıdır. Özellikle uzatma pedalı kullanırken ve karmaşık pasajlarda polifoni oldukça önemli. Örneğin 32 notalık polifoniye sahip bir dijital piyanoda aynı anda en fazla 32 nota duyulabilir; bu sınır aşıldığında eski notalar kesilir, yenilerine yer açılır. Pedal kullanıldığında notalar birbirine bindiği için ihtiyaç duyulan polifoni sayısı artar. Başlangıç için 64 polifoni yeterli; ama 128 ve üzeri modeller de akustik piyanoya daha yakın bir deneyim sağlar.
Hoparlör Kalitesi ve Kulaklık Çıkışı
Piyanonun ses kalitesinde ve motivasyon için net ve dengeli ses sunan dahili hoparlörler oldukça belirleyici. Kulaklık çıkışı ise çevreyi rahatsız etmeden çalışmak isteyenler için büyük avantaj. Bazı modellerde 2 kişinin birlikte çalabilmesi ya da öğretmen-öğrenci çalışması için iki kulaklık çıkışı olabiliyor.
Taşınabilirlik ve Tasarım
Masa üstü (portable) modellerin avantajı hafif ve kolay taşınabilmeleridir. Mobilya tipi modeller (furniture-style) ise taşınırken sökme ve yeniden monte etme gibi zorlukları olsa da daha şık görünürler ve sabit kullanım için uygundurlar. Piyano seçerken yaşam alanınızı ve taşınma ihtimallerinizi değerlendirerek seçim yapabilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
Orgla başlasam olmaz mı?
Org başlangıçta cazip görünebilir ancak çoğu zaman tuşları ağırlıklı değildir, tuş hassasiyeti ya yoktur ya da sınırlıdır ve piyano çalma tekniğini öğrenmenizi zorlaştırır. Ciddi olarak öğrenmek istiyorsanız ve tabii ki bütçeniz de uygunsa dijital piyano ile başlamak çok daha iyi olur.
İkinci el dijital piyano alabilir miyim?
Bütçeniz sınırlıysa, güvenilir bir kaynaktan alınmış ve iyi korunmuş ikinci el bir dijital piyano tercih edebilirsiniz. Ancak tuşların durumunu ve elektronik aksamı iyi kontrol edin.
En Doğru Seçim, Sizin İhtiyacınıza Uygun Olandır
Her öğrencinin hedefi, bütçesi ve yaşam koşulları farklıdır. Bu yüzden “en iyi dijital piyano” diye tek bir modelden söz etmek mümkün değildir. Ancak yukarıda paylaştığımız teknik kriterlere dikkat ederek, hem sizi uzun süre taşıyacak hem de müzik yolculuğunuza keyif katacak bir enstrüman seçebilirsiniz.
